Løgtingið skal áseta stavraðið við lóg

Løgtingið skal áseta stavraðið við lóg
Tað sigur Henrik Old, løgtingsmaður
 
13.02.2014 - 15:28

Henrik Old løgtingsmaður hevur lagt uppskot til løgtingslóg um stavrað fyri løgtingið.

Uppskotið er stutt, grein 1 vísir á, hvørjir stavir skulu nýtast, og grein 2 sigur at lógin kemur í gildi dagin eftir at tað er samtykt.

Eftir uppskotinum skal føroyska stavraðið hava hesar bókstavir: A, Á, B, C, D, Ð, E, F, G, H, I, Í, J, K, L, M, N, O, Ó, P, Q, R, S, T, U, Ú, V, W, X, Y, Ý, Z, Æ, Ø.

Í viðmerkingunum skrivar Henrik Old: " Nú hevur meirilutin í Málráðnum lagt fram sína fatan av stavraðnum fyri landsstýrismannin í mentamálum. Meirilutin vil hava, at bókstavirnir c, q, w, z og x verða hildnir uttanfyri.

Meirilutin ásannar, at hesir bókstavir eiga sín lut í føroyskum - men vil kortini halda teir uttan fyri almenna stavraðið.

Meirilutin ásannar eisini, at skerda stavraðið í mongum førum als ikki kann nýtast, og mælir tí til, at vit skulu hava tvey stavrøð.

Meirilutun skrivar, at "tá ið vit stavraða (alfabetisera) í eitt nú orðabókum og telefonbókum og á bókasøvnum, nýta vit, umframt føroyska stavraðið, modernaða latínska stavraðið, t.e. enska stavraðið."

 

Skilir ikki avgerðina hjá Málráðnum

 

Hanrik Old sigur seg ikki duga at síggja, hvussu hetta kann gagna føroyskum máli.

Tvørturímóti skaðar tað hugsanina um føroyskt almikið, at skúlanæmingar læra eitt føroyskt stavrað í føroyskum - men mugu brúka eitt annað.

Hetta skapar ta fatan millum skúlanæmingar, at føroyskt er ov trongt. At føroyskt røkkur ikki.

Í roknitímanum má næmingurin fara út um føroyskt. Tað má hann eisini, tá hann hevur alis- ella evnafrøði. Og tá hann hevur tónleik. Og tá hann leitar á netinum.

 

Pláss á øllum rókum

 

Eitt gamalt málpolitiskt stevnumið er, at føroyskt skal eiga pláss á øllum rókum.

Við málpolitisku kósini, sum meirilutin í Málráðnum mælir til, verður farið øvuta vegin - vit taka føroyskt av fleiri rókum.

Henrik Old heldur ikki, at stavraðið skal orsaka ein tronga í gerandisviðurskiftunum, men vera hurðin til vitan og lærdóm.

Stavraðið skal ikki vera tjóðskaparligt ella partapoliskt mál, men eitt praktiskt amboð í samskiftinum í samfelagnum.

Tað fer einki av føroyskum, um vit hava c, q, w, z og x við í stavraðnum. Skerja vit okkara stavrað, avmarka og skaða vit hinvegin føroyskt.

Við hesum grundgevingum heldur uppskotsetarin ikki, at tilmælið frá Málráðnum skal fylgjast, og at Løgtingið í staðin, fyri at fáa loyst tvídráttin, samtykkir føroyska stavraðið við lóg.

 

Er kopiera
Nýggjastu sendingar í ÚV
Leygardag 25. januar
Jambalaja - 250125
186859
Leygardag 25. januar
Vikan 25. januar 2025
186848
Leygardag 25. januar
Upp á tá - 240125
186847
Leygardag 25. januar
Morgunlestur leygardagur 25. januar 2025
186428
Nýggjastu sendingar í SV
Fríggjadag 24. januar
Veðrið
186817
Hósdag 23. januar
Heim, kæra heim (1:3)
186749
Týsdag 21. januar
Veðrið
186636
Sunnudag 19. januar
Guðstænasta úr Hvannasunds kirkju
186535
Leygardag 18. januar
Andakt við Silasi Olofson - teknmálstulkað
186519